-
المذیّله 2- الفلکلوریّه ( او التقلیدیّه) 3- المطلقه (او المطلق) 4- المقیّده 5- المدوّره 6- المنثوره 7- المولّده 8- المضمن ( المجاراة ) 9- المقسوم 10- المخمّس 11- المزدوج 12- الالغاز 13- ذوالمقاصیر 14- المضمّن 15- المقطّع 16- الفصیح 17- المرفوء 18- المکرر 19- المحافض 20 -المجنّس 21- الملّمّع 22-المشط 23- المطرّز 24- السداسی. و کذلک توضیحات کامله عن کل واحده موجوده فی هذا الکتاب.
الاولی ابوذیّه المذیّله:
چم من سر وسط گلبی خفت لک
دفنته او بینی او بینک خفتلک
لا تخشانی انه انساک
اضل دوم الدهر ویّاک
دوا علتی یضل ادواک
شفت روحک من اذنوبک خفت لک
الدّنیا اویاک گمت اتعیل بیّه
...
الیضدنی لم لم اذنابه وذبنی
ابعذاب او نار چردسنی وذبنی
ما ارید الطلع لوتی
لابن عمّی ولا خوتی
اعیش او اکل ابگوتی
الدهر دگ رمحه بچتافی وذبنی
او طحت بین الیضدنی ابلا تچیّه
...
الثانیه ابوذیّات الفلکلوریه او التقلیدیّه:
انتهیت ابضل قهر هجرک وجورک
او وفّیت او تابعت ضلّک وجورک
اطلبت منّی اترک ادیاری وجورک
صرت جارک او ما تنشد علیّه
...
سلامک و اتّصالک یشر مو خال
او دریتک عدو تطلق نار مو خال
رمیت او صوّبتنی ابللیل مو خال
اعلی درّاجه ابمسدّس ترمی بیّه
...
استهم جوز الغی برماتک وفتلک
شفت روحی اشکثر حنّت وفتلک
الگلب چم مرّه فک ضیمک وفتلک
جزاء الاحسان بکّان انت الیّه
...
الثالثه ابوذیات المطلقه او المطلق :
اضعون الهایجه امن ابچای یرون
او علی البیهم وفه یا گلب یرون
اشکثر وگفات بید اسباع یرون
یظلن ضخر باذهان الوفیّه
...
بیاض البیک من بدری شعتها
او روحک زاهیه ابروضی شعتها
سفینة نوح صارت لی شعتها
الاعت والما اعت روحی اباذیّه
...
عشت ویّاک زین ابشین وبراک
خنتنی او ما قبلت انساک وبراک
العمر خلّص لفانی الشیب وابراک
استمع ینشال تابوتی ابمسیّه
...
اشّرت للشال تابوتی بلومای
عطشت او یبس بلعومی بلومای
ابّطن لحدی وادفنونی بلومای
او خل اهل الحسد ترگص علیّه
...
الرابعه ابوذیّه المقیّده:
الترک ربّه عفه ایضربه بلاحد
السماء والارض بانیهه بلاحد
قل هو اللّهُ الواحد بلاحد
کریم او یرحم المابیه اذیّه
...
الدّنیا ما تجی ویّای عدله
علی ترمی ابشین او زین عدله
الیودّک اسعی بالعیلات عدله
تری اطباع الزلم ماهی سویّه
...
الزمان استوحدانی ابنبل یرمای
علیّه و الجرح مفتوگ یرمای
اشمالک خالفت بالّزم یرمای
الچنت تگطع الابره ابعود الیّه
...
الخامسه ابوذیّه المدوّره:
انحلت ما بیّه اجر جدمی ولا عن
ولا گلبی شفا ابضیمه ولا عن
مثل ناگه انگصه بیّه ولاعن
ابصحراء او لا اکل لا مای الیّه
...
تعال اعزف یمحبوبی بالافراح
الف نبعوا و الف صاروا بالفراح
علیمن ضایج او هایج بالافراح
الدّنیا ایّام عود او یبس میّه
...
یدنیا لا تعازینی هلک ون
شوفی الضیم بدیاری هلک ون
گلبی ضرّته الفرگه هلک ون
یفلش الصخر محد سمع بیّه
...
السادسه الابوذیّه المنثوره:
عطشت او مای ما یاجد وارد بیه
یبس جودی او صعب دربی ورد بیه
حر و اتراب
رمل وضباب
خطر واضباع
حیایه اسباع
منایه انواع
صاع ابصاع
غصن شوگی ذبل ما ضل ورد بیه
تهشّم و الحشر تلعب علیّه
...
الرماد الماس اسکّنه من احتاج
النذل بارمال اشچّنه من حتاج
السبب شنهی او تعادینی
و ابیا ذنب ترمینی
الجهل شلّع مصارینی
العناد ابذل یاذّینی
احسابن ربّی ناسینی
و لا لحظه یواسینی
ابثوب الذل یعازینی
الحرامی او بایگ امن اهله منح تاج
و انا بالخضراء شارد رد علیّه
...
السابع ابوذیّه المولّده:
سلنی علی الحبیب یا من لیس یعرفهُ
ما اطیب الحب لو لا انّهُ نکدٌ
طعمان مرٌ و حلوٌ لیس بعد لهُ
فی حلق ذائقةٍ مرّاً ولا شهدُ
و یلیهه البیت:
تود اتحب تعال اجلس وسلنی
نزف دم گلبی من ضیمک وسلنی
حلو مر ذایب ابعگلی وسلنی
ابحزن وابدمع و ابعلّه الخفیّه
...
لا یحمل الحقد من تعلو به الرتبُ
ولا ینال العلی من طبعهُ الغضبُ
یلیه البیت:
امتحن ربّک رفع صیتک ورتباک
ابخطا متفیدک اموالک ورتباک
اذا تغضب اریضنّک ورتباک
الینال العلی من عان الخویّه
...
العین تبصر من تهوی و تفقدهُ
و ناظر القلب لا یخلوا من النظرُ
ان کان لیس معی فالذکر منهُ معی
یراهُ قلبی و ان غاب عن بصری
ویلیه البیت:
الگلب حبّک رفض شورک و نهواک
اعتقد میفید تعطولک ونهواک
ابحرگ نارک ضم اسرارک ونهواک
امن اموتن عود زور البیه حمیّه
...
و ما حب الدیار شغفنَ قلبی
ولکن حب من سکن الدیارُ
و یلیه البیت:
احبّک ما اود غیرک ولک در
او تحمّلت الاذء لجلک ولک در
ابّطن گلبی الک ساحه ولک در
تعال او خلنه نسکن بیه سویّه
...
لن تسطیع سنین البعد تمنعنا
ان القلوب برغم البعد تتصلُ
لا القلب ینسی حبیباً کان یعشقهُ
ولا النجوم عن الافلاک تنفصلُ
ویلیه البیت:
اودّک محمل افراگک ولفلاک
تغرّمنی واجی صوبک ولفلاک
فدیتک روحی واحبابی ولفلاک
بعدک ما یغییر شی علیّه
...
لما رآنی فی هواه متیما
عرف الحبیب مقامهُ فتدللا
فلک الدلال و انت بدرٌ کاملٌ
و یحق للمحبوب ان یتدللا
ویلیه البیت:
العطش طگنی انتهی ابحالی دلالی
او نبع روضک او شم عطرک دلالی
تبعته ابوادی من بیره دلالی
سگانی ابدمعه مو مای الدلیّه
...
الثامنه ابوذیّه المضمن (او المجاراة):
یا صاحبی طال الفراق بک وعد
فی ذوقی مرّک و حلاتک ترتفع
هل من بدیلٍ فی سفرک هل تجد
لاریح بالک فانَّ محبّتک تتسع
من کلماتی ویلیها البیت:
کلامی ایسرّک اینجدک بدیلک
ابسعاده او فرح واتعاشر بدیلک
مرّک الی او محلاتک بدیلک
و اذا طال الفراگ اروی المنیّه
...
صدق من قالَ فأنَّ النّاس معادنٌ
کمعادن الذهب و الفضةَ سلالا
و کنوز البدر طالت مناظرهُ
وتلبّست الطبیعةُ فیهِ جمالا
یا من ضمیرکَ تاجٌ مرصعٌ
ممراً فقط للعاشقین وصالا
من کلماتی ویلیها البیت:
ایدک لا بلت ساعدت بالفض
او جمیلک زاد بین النّاس بالفض
ثوابک ذهب چیس انقود بالفض
یعینک دوم دنیه او آخریّه
...
التاسع ابوذیّة المقسوم:
تذم ارویحتی – او روحک حملها
اشتظن ابلوعتی – رابض حملها
ابجفاک او دمعتی – ناشف حملها
غبتنی ابعازتی – او تلطم علیّه
...
بیاض البیک – من عینی شعتها
تود اطریک – من غیری شعتها
تحب ارویک – رض روحک شعتها
تجینی اشفیک- حط ایدک بدیّه
...
ابسکوت اغسل – غضب روحک وسلها
اتبعهه او – طیّب اجروحک وسلها
الغبی الدائم – یاذّیهه وسلها
امنعه او لا – یمر بیهه اباذیّه
...
العاشره ابوذیّه المخمّس:
الالف – لف طبعک العاطل وسلبه
الباء – باهت شفه الباطل وسلبه
التاء – تیّهت درب الحق وسلبه
الثاء – ثابت مطر گلبی وسلبه
الجاء – جرثومه دگّت ثایه الیّه
...
السا – ساور سری اسهامک وسمهن
العا – عاود شفاء اجروحک وسمهن
الداء – داوی ابغنی اضلوعک وسمهن
الیاء – یا یوم اوزع الهن وسمهن
الهاء هوّد اذا ما کو تچیّه
...
الفاء – فاح الهضم بالگلب ونشف
الالف – ارباک صاب الجسم وانشف
الطاء – طومر عذابی استمر وانشف
الماء – ما ارید اعطش الفکر وانشف
الهاء – هاون و ادگ صبری بدیّه
...
الاحد عشر ابوذیّة المزدوج :
لوین ارحلت منی او غبت یا شاب
او بگیت ابحسرتک لو تمر واتعید
امن امر بالذکریات التهب یا شاب
جفیت او جسمی ذابل رخص واتعید
انصبغ راسی ابلون الوفر یا شاب
استعد واحسب متی واندفن واتعید
تزامطنی واموت ابللیل یا شاب
احب الحق یجی ایجمّل علیّه
...
المحبّه جبل بس گلبی شلاها
امین او دارس اویاها هوت له
غزاله ابزی جسم انسی شلاها
ورده او یم حفأ اقدامه هوت له
حضنهه او ضکهه شمّاها شلاها
علی صخره انحنت عانت هوت له
باساها او روی اضماها شلاها
عروسه امدیرمه او ماعت بدیّه
...
الثانیه عشرة ابوذیّة الالغاز:
شنهی الما ینام ابعمر بیه حای
او شنهی اللطم وسط السدر بیه حای
او شنهی کالمدینه ابستر بیه حای
او شنهی التجری نهرانه ابخفیّه
...
شنهی الینذکر بالفرح وّشر
سمج صوته یزد بالفتن وشّر
علی اعناد الادب دم یصب وشّر
صدیق الحر او مر للخان اخیّه
...
شنهی الجالس اببیتک وریتک
عدو صایر لک اتبوسه وریتک
تمصّه ایدمّر ابصحتک وریتک
او یجرّک بالغفل صوب المنیّه
...
الثالثة عشر ابوذیة ذوالمقاصیر:
انحنت والعسل ذایب من شفتها
انسحنت او تاه عگلی منشفتها
(لا هیّه عطر وایفور)
(لا هیّه شمس واتنور)
(لا هیّه گمر واتدور)
ولا هی المسّحوها منشفتهه
بلوه او نزلت او طاحت علیّه
...
سهت بالثوب کشفت من سدرها
اشتهت وانجوم بزغت من سدرها
(لا هیّه طبیبة شیب)
(ولا هیّه شمس واتغیب)
(ولا هیّه جرح وایطیب)
تدث لیلو جمرّز من سدرها
اعتجبت ابحسن ما مر یوم الیّه
...
الرابع عشر ابوذیّة المضمّن:
الّا – لام الگلب عالمحب ونشال
الیاء – یا رب عساه ما تعب ونشال
الاء – لیل او نهار انرضخ ونشال
الالف – اسف اذا راح امن ادیّه
...
مضر ضیّک یناهی ابیوم هلّیت
ونین او زاد عالخدّین هلّیت
نسیم او عطر بالدلال هلّیت
الگلب یرتاح من نگعد سویّه
...
سهم طگنی او غث گلبی وعر بیه
همج ما یعرف ابصیتی وعربیه
امیر او گلت اعدّیله وعر بیه
مذر راح او رجع دگ رمحه بیّه
...
الخامس عشر ابوذیة المقطّع:
ها گلبی انتظر ها سرت ها جت
ها تعبیت ها باریت ها جت
ها ذکرتنه ها ما نست ها جت
ها سابت او ها ترجع علیّه
...
ها محرب علی ها سکت ها ون
ها غیّر هوا ها کشخ ها ون
ها نازل غضب ها طرب ها ون
ها زعلان ها ناره الخفیّه
...
ها ولفی زعل ها سکت ها مات
ها حبل الوصل ها گطع ها مات
ها انجن علی ها فشخ ها مات
ها طگ روحه ها مات امن ادیّه
...
السادسة عشر ابوذیة الفصیح:
المصائب لا اری فیکم ترابی
لماذا یفعل الغاسی ترابی
اخذ ذهبی او کرّمنی ترابی
قبلته لان مسکن جثتی الیّه
...
الامل والمستدل اسف سبنّی
و فی قهر العلل عاصف سبنّی
علی ظهر الجبل لاصف سبنّی
وصلت الغمّه یرمنّی ابحصیّه
...
هموم البین لافنّی ولفهن
ابغزل صبّیت من شرهن ولفهن
علی متشمّتن حارن ولفهن
لگن بالاف متشبگه بدیّه
...
السابعة عشر ابوذیّه المرفوء:
اویاک او یا حبیبی الوکت بسعود
اعلی دربک وانتظر ملگاک بسعود
اخبرنّک تری ضلّیت بس عود
نفس یصعد او ینزل غضب بیّه
...
اعاتب من والومن من واسل من
ادور ثار احارب من وسل من
طلبت الستر وانذر من وسل من
الخیّر حگّه ماکول ابخفیّه
...
یگلبی هم الک ربّک والک هم
الارض تاسع جمل غادر والک هم
علیمن تهرس او تهلس والک هم
العمر خلصان وایّامه سریّه
...
الثامنة عشرة ابوذیّة المکرر:
ارتخه جسمی او بگت روحی تعالی
و احس اهل الرده بیهه تعالی
ینجمه اعیونی الچ تربی تعالی
غرامچ و الجنون انهن علیّه
...
التودّه الروح ماحن علی شبنای
رفضنی او کال کیل ابنار شبنای
کسر هشّم حرگ ما هدم شبنای
قصر للحب بنیته او خان بیّه
...
انهلت من کثر صب دمعی ولامای
اعیونی صوفرن عطشن ولامای
لا ابوی الحضر ضیجی ولامای
انتچیت اعلی الاخو بس خان بیّه
...
التاسعة عشرة ابوذیّة المحافظ:
یطارش مر علی المحبوب وصله
واخذ مکتوب اله بیه عتب وصله
اود ما اگطع انا اویاه وصله
اله نص بالگلب لو گطع بیّه
...
همت واعیونی دم صبّن ولاجن
بچن ما ترضن اسکتچن ولاجن
علی المحبوب اظن هملن ولاجن
علیمن چا یدر سلچن علیّه
...
حلاة الزین بکرامه وطبعه
غصن من شجره مثمرّه وطبعه
یرید ابکل هلی انشبهه وطبعه
افتخار الکل مضایفنه الزهیّه
...
العشرین ابوذیّه المجنّس:
حلو حالی ابحیالک و انت حالی
حلاة الحیل حولی ونت حالی
حلاوه او حال حل لی ونت حالی
احل کل حایل ابحیل الحلیّه
...
شملتک شل علی اچتافی وشل بک
شهیت او راکس ابشوگک وشل بک
احملت شخصک او شمّاتک وشل بک
شتمت او شفّرت شمّک علیّه
...
مذر متگنطر ابمالک شمر بیک
مرارک مر مر اریاگی شمر بیک
الگلب موغانی منعانی شمر بیک
مریض ادری او مناخک نار لیّه
...
واحد وعشرین ابوذیّة الملمّع:
( و ما فی فیّک من بردٍ و شهدٍ)
ویلیها البیت:
حبیبی الگلب طایع لک شهدلک
وفی وایباری لضعونک شهدلک
اذا دربک عسر مضطر شهد لک
شگول ابیا سبب تتسمّه بیّه
...
سئلت النسیم فی وضح النهار وأبی
این الدیار وبیت العز مهدومُ
عطر الحبیب اختفی والماء منهم جفی
شالت غوافلهم و الاثار معلومُ
من کلماتی ویهیها البیت:
ابنهر او جیت امر دارک جفالک
او گلبی ابنار هجرانک جفالک
او دمّی وگف لرحالک جفالک
احس بس اثر جدمک بالثنیّه
...
الثانی والعشرین ابوذیّة المشط:
ادگ والظم گصاید عبر ولهام
وازیل الضیم من کل بشر ولهام
الادب طرّزته دای ابعسل ولهام
الی والّی لفاه الضیم واشفاه
المریض الضاع منّه ادواه واشفاه
یزیل الکدر من امعاه واشفاه
الصدیج او عدو وزّعته وشرته
ابنثر و ابشعر رهّمته وشرته
الما یعرف لغة همته وشرته
الیقدّر انا تابعته ومرته
او منعته من حچی الباطل ومرته
کسرنی اللبد بخباله مرته
علی سد الدرب طبته اباذیّه
...
الثالث والعشرین ابوذیّة المطرّز:
م- مریض او ما اجد طبتی صفالی
ح- حبّک مرهم الجرحی صفالی
م- محن تلفی ولا منجد صفالی
د- دماری احبابی صاروا ضد الیّه
...
هلکت او شبّهت عینک بالمچان
یلین العگل من شافک بالمچان
لوانی او گلبی در صوبک بلمچان
همت ردت اشبگ الما یهم بیّه
...
ها وین الضعن سایر ولف بیه
یحادی الدرب بیه زلگه ولف بیه
لبس ثوب العرس وادع ولف بیه
هچع یرگص یهیج اجنونی الیّه
...
الرابعة والعشرین ابوذیّة السداسی:
شد اهموم صدقانک وشلهه
و حس ادموع الی عانک وشلهه
السعاده لو لفت سلهه وشلهه
ابّطن طین او مطر جرها وشلهه
المنایا طومرت نزلت وشلهه
الدّنیا لو جفت خابت وشلهه
الیموت ایموت جسمه ایضل ضحیّه
...
الحمل خف ما یتعبک منته جاره
الحدید او ذهب تربح منته جاره
التسومه ابثوبه بیعه منته جاره
المکان احسن ابحفظه منته جاره
الخبر لازم تفسره منته جاره
ابسفر لتصیر لزگه منته جاره
تأدب واکسب الجاهک تچیّه
...
جاسم ثعلبی (الحسّانی) 08/01/1400
:: برچسب‌ها:
انواع الابوذیّه و امثالها : ,
:: بازدید از این مطلب : 1881
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
